Autor | Kazimierz Braun |
---|---|
Tytuł | Ignacy Paderewski i Ziemia Tarnowska |
Słowa kluczowe | Ignacy Paderewski, Roman Dmowski, Józef Haller, Józef Piłsudski, prezydent Woodrow Wilson, Armia Kościuszki, Armia Polska we Francji, Kąśna Dolna |
Strony | 157-187 |
Pełny tekst | |
Tom | 32 |
Artykuł przedstawia ogólnie życie i twórczość Ignacego Paderewskiego (1860‒1941), polskiego pianisty i kompozytora, męża stanu i filantropa oraz jego związki z Ziemią Tarnowską. W latach osiemdziesiątych XIX w. Paderewski rozpoczął błyskotliwą karierę wirtuoza. Koncertował w Europie, Ameryce Północnej i Południowej, w Australii i Nowej Zelandii; występował w najbardziej prestiżowych salach koncertowych i na dworach królewskich. Poczynając od roku 1910, Paderewski zaangażował się w działalność polityczną. Ufundował w Krakowie Pomnik Grunwaldzki – symbol wspaniałej przeszłości Polski, upamiętniający zwycięstwo nad Krzyżakami w 1410 r. oraz polskie dążenie do wolności i niepodległości, bowiem od 1795 r. Polska była pod zaborami Rosji, Prus (potem Rzeszy Niemieckiej) i Austrii. Gdy wybuchła pierwsza woja światowa w 1914 r., Paderewski organizował w Europie, a potem w Stanach Zjednoczonych, komitety pomocy dla cierpiącej ludności Polski. W 1915 r. przybył do Ameryki i podjął ogromną pracę nad zjednoczeniem wielu organizacji polskich emigrantów, stając się przywódcą czteromilionowej Polonii amerykańskiej. Stał się zaufanym doradcą – w sprawach polskich – Prezydenta USA, Wilsona. Stworzył polską ochotniczą Armię Kościuszki w sile 22 tysięcy żołnierzy, która przewieziona do Francji, weszła w skład Polskiej Armii we Francji, jako jej najważniejsza siła. W 1918 r. Paderewski, popierany przez prezydenta Wilsona oraz rządy pozostałych aliantów, oczekiwany z nadzieją przez Polaków, przybył do kraju i objął urząd Prezydenta Rady Ministrów oraz Ministra Spraw Zagranicznych. Paderewski uznawany jest za jednego z najważniejszych budowniczych niepodległości Polski, osiągniętej w 1918 r. Po zakończeniu swojej misji w kraju, Paderewski wyjechał do Szwajcarii, a następnie do Ameryki. Od 1922 r. kontynuował karierę pianistyczną. Na szerokim tle historycznym autor artykułu przedstawia związki Paderewskiego z Ziemią Tarnowską, gdzie Paderewski posiadał majątek ziemski Kąśna Dolna w latach 1897‒1903.