INSTYTUT LITERATUROZNAWSTWA I JĘZYKOZNAWSTWA

Studia Filologiczne UJK

Philological Studies

ISSN 2300-5459 e-ISSN 2450-0380

 

Zaloguj

 

Autor Jarosław Pacuła
Tytuł Znaki czasu. O koniu Andersa i nazwach innych „metod śledczych” z okresu Polski Ludowej
Słowa kluczowe leksykologia, historyzm, sowietyzm, nazwy tortur, PRL
Strony 363-383
Pełny tekst
Tom 32

Streszczenie

W artykule przedstawiono nazwy szykan stosowanych w śledztwie przez funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa (UB i SB) w latach 1944‒1989. Zgromadzony materiał leksykalny wyekscerpowano z relacji prześladowanych i uzupełniono informacjami zawartymi w opracowaniach historyków. Autor obszernie zaprezentował proweniencję najczęściej pojawiających się w faktografii określeń: koń Andersa, kobyłka Andersa, pal Andersa i jazda na Andersa. Rozważaniom filologicznym towarzyszy kontekst historyczny. W tekście zaprezentowano również inne nazwy tortur towarzyszących przesłuchaniom, stanowiące tło dla wcześniej wspomnianych określeń. Piszący wykazał pochodzenie niektórych jednostek z ruszczyzny sowieckiej oraz podkreślił destrukcyjny charakter „niewinnie” brzmiących nazw.