| Autor | Stanisław Uliasz |
|---|---|
| Tytuł | Opowieść Jerzego Stempowskiego o „Kresach”. Rekonesans badawczy |
| Słowa kluczowe | literatura polska XX wieku, narracje kresowe, Jerzy Stempowski, Ukraina, Kresy Wschodnie Polski |
| Strony | 477-496 |
| Pełny tekst | |
| Tom | 33 |
Artykuł stanowi próbę analizy „pism o Ukrainie” Jerzego Stempowskiego w kontekście znaczących dyskursów kresowych. Autor Eseju berdyczowskiego sytuował się zdecydowanie poza typowym nurtem literatury, czyniącej z Kresów Wschodnich szaniec polskości, „oblężoną twierdzę”, konkretyzującą kliszę wyobrażeniową antemurale christianitatis albo upostaciowaną jako Księga cierni i chwały. U Stempowskiego nie ma też echa konwencjonalnej „pieśni o ziemi naszej”. W esejach o tematyce kresowo-ukraińskiej tworzył on wysublimowany mit w wymiarze moralnym, wierząc w realizację swego rodzaju idei Commonwealthu. Ponadto przeprowadzał demitologizację wielu przekonań Polaków o Kresach Wschodnich Polski, dołączając tym samym do grona pisarzy rewidujących narodowe stereotypy.