Studia Filologiczne UJK

Streszczenie

Imiesłowowe określenie „czasująca” zapożyczam od literaturoznawczyni Anny Legeżyńskiej, która zastosowała je w opisie poezji kobiecej w kontekście tożsamościowego projektu „ja” lirycznego, pośrednio zaś z filozofii Martina Heideggera. Poetycka świadomość czasu w twórczości Adriany Szymańskiej przejawia się w rozmaitych aktywnościach »ja« „czasującego”, czyli zanurzonego w czasie i zarazem obejmującego jego doświadczenie wielokierunkową refleksją temporalną. Autorskie i zewnątrztekstowe pozostaje natomiast użycie czasu jako kategorii językowo-kulturowej czy kompozycyjno-genologicznej. W późnej poezji Szymańskiej doświadczenie czasu wyraża się poprzez pamięć (i jej metafory), postpamięć, opisy relacji matrylinearnych, rodzinne reprezentacje polskich losów, koncepcje natury wpisujące się w idee panbiologizmu czy posthumanizmu. Kontrsygnatury poetki jako tekstowe odpowiedzi na różne lektury, dedykacje, motta wytwarzają hermeneutyczne pole relacji w twórczości Adriany Szymańskiej. Jest ono efektem długoletniej, aktywnej obecności autorki w przestrzeni literackiej i jej krytycznoliterackiej działalności.